W grze w szachy sukces nie zależy wyłącznie od inteligencji i zdolności do szybkiego myślenia. Ten sport wymaga również wiele cierpliwości, zdolności do koncentracji oraz wytrwałości, w tym także wytrzymałości i sprawności fizycznej. Zatem jak dobrze grać w szachy? Niestety, nie ma jakiejś sekretnej magicznej formuły, która sprawdzi się u każdego. Przepis na doskonalenie gry w szachy dla początkujących będzie trochę inny niż dla osób już doświadczonych. Zależnie od tego, czy chcesz grać jak najczęściej z żywymi ludźmi, czy on-line, czy przeciwko programom komputerowym, strategie doskonalenia umiejętności szachisty będą nieco inne.

Najlepsza taktyka — szachy na co dzień!

Jak dobrze grać w szachy? Najlepiej jak najwięcej. Często mówi się, że aby opanować daną umiejętność na poziomie profesjonalisty, trzeba spędzić 10 000 godzin, ćwicząc ją. Dlatego dobrym pomysłem jest poświęcenie kilku lub kilkunastu minut dziennie na ćwiczenia, lub krótką rozgrywkę. Początkujący często sięgają po proste aplikacje na smartfony, by zaznajomić się z możliwościami bierek, roszadami i otwarciami. Możesz też grać online, co zapewni ci więcej możliwości niż darmowe aplikacje… ale nic nie zastąpi gry twarzą w twarz.

Jeśli już znasz zasady gry i to, jak działa w niej taktyka, szachy staną się dla Ciebie większym wyzwaniem. Im więcej wiesz na temat szachów, tym więcej pozostało Ci do odkrycia. Bardziej doświadczeni szachiści mogą ćwiczyć umiejętności, rozwiązując problemy i zadania szachowe.  Rozłożenie szachownicy w domu bardzo często motywuje do ćwiczeń — problem „kusi” i namawia do zajęcia miejsca przed szachownicą.

Najlepsze taktyki szachowe dla początkujących

Gdy już zaznajomiłeś się z zasadami, warto zacząć szlifować swoją taktykę. Osoby zaczynające swoją przygodę z królewską grą prędzej czy później odkryją kilka ważnych prawideł. 

Jednym z ważniejszych aspektów gry jest kontrola centrum. Zachowanie przewagi na środkowych polach szachownicy jest sprawą najwyższej wagi, ponieważ bierki o dalekim zasięgu umieszczone tam mogą atakować całą szachownicę. Nawet pionki i skoczki stają się o wiele bardziej śmiercionośne w centrum.

Wytrawni gracze radzą też, by szybko sięgnąć po figury. Otwarcia szachowe dla początkujących wykorzystują pionki, ale to dzięki figurom będziesz mógł kontrolować większy obszar planszy. Współczesne doktryny szachowe zakładają, że pionki służą do obrony — głównie króla — i wymuszania konkretnych zagrań na przeciwniku. Doświadczeni szachiści radzą też, by nie tracić ruchów — i w uproszczeniu, w otwarciu wykorzystywać każdą bierkę tylko raz. Pomyśl, gdzie ma się znaleźć, i ustaw ją jak najbliżej zamierzonego miejsca.

Jedną z najważniejszych umiejętności, jaką musi opanować początkujący szachista, jest koordynacja bierek i ich współgranie. Pary gońców i wież powinny się wzajemnie uzupełniać (a hetman potrafi zastąpić zbitego partnera… ale wtedy ryzykujesz wystawieniem go zbyt wcześnie). W pewnych sytuacjach skoczek może zastąpić gońca i czasem można go wycofać, by uratować zagrożoną figurę.

Ucz się i czytaj

Dzisiejsza technologia pozwala Ci na grę z programami, które przewyższyły arcymistrzów czy na odtwarzanie rozgrywek szachowych z trzynastego wieku. Jednak nawet najlepszy program komputerowy nie zastąpi regularnych ćwiczeń i codziennej pracy. Maszyna może pomóc Ci w znalezieniu błędów, ale tylko gra z innymi ludźmi i bardziej doświadczonymi graczami pomoże Ci zrozumieć, dlaczego je popełniłeś.

Zdobycie swoistego mentora szachowego także może pomóc ci szybciej poprawić swoje umiejętności. Mentor to jednak nie to samo co trener: rozumiemy przez to osobę, która nie daje zadań do rozwiązania, ale po prostu doświadczonego gracza, któremu możesz się zwierzyć. Porozmawiaj z taką osobą o swoich zmaganiach, triumfach i porażkach. Nie ma programu szachowego, który mógłby zastąpić wskazówki, jakich może udzielić Ci bardziej doświadczony gracz. Mentor nie musi być też twoim znajomym — może być autorem świetnej książki o taktyce, z którą się zapoznasz. Przeglądając dobre książki i artykuły dowiesz się też, jakie debiuty szachowe dla początkujących warto wybrać, czy jakie obrony stosować. Dziś możesz też oprócz książek oglądać filmy na YouTube… albo samemu je nagrywać! Podziel się swoimi przemyśleniami z innymi w mediach społecznościowych, a na pewno znajdziesz partnera do dyskusji.